Informacja dot. pracy biura
w dn.02.05.2024 r.

Warsztaty eksperckie
dla Kierowników ds. Jakości

16-17 maja 2024 r., Kraków

Warsztaty eksperckie
dla Kierowników ds. Technicznych

16-17 maja 2024 r., Kraków

Zaplanuj z nami Swoją ścieżkę
Rozwoju Zawodowego w laboratorium

Szkolimy i doradzamy od 2003 r.

Działaj zgodnie z prawem

previous arrow
next arrow
Slider

Transponowanie do polskiego porządku prawnego Dyrektywy IED w sprawie emisji przemysłowych niosło za sobą konieczność zmiany polskiego Prawa ochrony środowiska. Nowa ustawa weszła w życie 5 września b.r. a obecnie trwają pracę nad aktami wykonawczymi do niej. Jednym z nich jest najnowszy projekt Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody. Istotne zmiany dla wszystkich użytkowników i prowadzących instalacje nastąpią w zakresie pomiarów emisji rtęci do powietrza. Jedną z nich, w stosunku do poprzedniego stanu prawnego, to określenie zakresu, częstotliwości i metodyki referencyjnej prowadzenia pomiarów emisji rtęci ze źródeł spalania paliw o całkowitej nominalnej mocy cieplnej od 50 MW, opalanych węglem kamiennym lub brunatnym.

Kolejna istotna zmiana dotyczy źródeł, dla których pozwolenie na budowę wydano przed dniem 7 stycznia 2013 r. lub dla których wniosek o wydanie pozwolenia na budowę złożono przed tym dniem, i źródła zostały oddane do użytkowania nie później niż w dniu 7 stycznia 2014 r. Obowiązek wykonywania pomiarów emisji rtęci dla tych źródeł wprowadzony zostanie od dnia 1 stycznia 2016 r.

Obecnie rozporządzenie z 4 listopada 2008 r. utraci moc z dniem wejścia w życie nowego aktu wykonawczego. Ważnym jest fakt, iż pomiary, które będą realizowane w czasie wejścia w życie nowych przepisów, będą mogły być dokończone zgodnie z dotychczasowymi wymaganiami.

Krótko o rtęci i sposobach pomiaru jej emisji do powietrza

Rtęć zawarta w węglu, w procesie spalania w kotle, odparowuje do formy elementarnej Hg0, która w trakcie chłodzenia gazów spalinowych, reagując z innymi produktami spalania ulega częściowemu utlenieniu do formy Hg2+ (m.in. HgCl2, HgO, HgSO4 i HgS). Ponadto część rtęci adsorbuje się na powierzchni cząstek popiołu lotnego (fazy pyłowej) jako tzw. rtęć Hg(p).
Rtęć obecna w węglu, zarówno powiązana z substancją mineralną (głównie z pirytem FeS2, cynobrem HgS) jak i organiczną, jest uwalniana w wysokich temperaturach (powyżej 1400°C) w formie rtęci gazowej na zerowym stopniu utlenienia (Hg0) (temperatura wrzenia 357°C pod ciśnieniem 1 atm, prężność par 0,180 Pa w temperaturze 20°C). W środowisku chemicznym gazów spalinowych, wraz z obniżaniem się ich temperatury, rtęć atomowa Hg0(g) może pozostać w niezmienionej postaci lub przereagować do formy utlenionej Hg22+ lub Hg2+. Z tych dwóch utlenionych form rtęci, w gazach spalinowych, dominującą formą, ze względu na bardzo niskie koncentracje tego metalu (na poziomie kilku – kilkudziesięciu mg Hg/m3), jest forma Hg2+. W temperaturach poniżej 400°C, rtęć Hg0 może być utleniona do formy Hg2+ lub do formy zaadsorbowanej na cząstkach pyłów (popiołów lotnych) Hg(p).

Nowe obowiązki w zakresie pomiarów emisji rtęci do powietrza  

Wyniki badań wskazują, że w zależności od rodzaju kotła, warunków spalania węgla w kotle, typu węgla, zawartości w węglu m.in. Hg, Cl, Br, S, Ca i Fe, ilości popiołu lotnego i zawartości w nim części palnych (pierwiastka C) od 20 do 95% rtęci Hg0 jest transformowane do innych form, głównie Hg2+ i Hg(p). Rtęć gazowa (Hg0) charakteryzuje się dużą lotnością, obojętnością chemiczną i niską rozpuszczalnością w wodzie. Ta forma rtęci pozostaje w atmosferze przez okres od pół roku do dwóch lat i może być przenoszona na bardzo duże odległości przyczyniając się do globalnego zanieczyszczenia środowiska tym metalem ciężkim.

Pozostałe formy rtęci występujące w gazach spalinowych tzn. Hg2+ oraz Hg(p), w porównaniu z rtęcią metaliczną, wykazują mniejszą lotność, większą reaktywność chemiczną i lepszą rozpuszczalność w wodzie. Natomiast ich średni „czas życia” w atmosferze jest znacznie krótszy i wynosi od kilku dni do maksymalnie kilku tygodni. Ze względu na swoje właściwości, forma rtęci (Hg0) jest bardzo niekorzystna zarówno ze względu na możliwość jej usuwania z gazów spalinowych, jak również rozprzestrzeniania się we wszystkich elementach środowiska nawet na bardzo duże odległości. Dlatego z punktu widzenia ograniczenia emisji rtęci do atmosfery, najkorzystniejszy jest jak największy udział formy utlenionej w spalinach opuszczających kocioł.

Do wykonywania pomiarów emisji rtęci do powietrza najczęściej wykorzystuje się dwie metody:

I. PN-EN 13211+AC:2006 - „Jakość powietrza. Emisja ze źródeł stacjonarnych. Manualna metoda oznaczania stężenia rtęci ogólnej.”

II. ASTM International - D 6784-02: „Standard Test Method for Elemental, Oxidized, Particle-Bound and Total Mercury in Flue Gas Generated from Coal-Fired Stationary Sources (Ontario Hydro Method)” - tzw. Metoda ONTARIO.

Oprócz obowiązkowej metody pomiaru rtęci ogólnej, metoda ONTARIO może zostać wykonana jako dodatkowa dla rozszerzenia wiedzy operatora.

Sprzęt pomiarowy, jaki wykorzystuje się do wykonania pomiarów emisji rtęci do powietrza i badań bilansowych rtęci w procesie technologicznym to:
• Pyłomierzem grawimetrycznym
• Aspirator ASP - 3 - II
• Sondy tytanowe z filtracją wewnętrzną
• Linia grzana tytanowa i zestaw płuczek zgodnie z normą PN-EN 13211+AC:2006 i Metodą Ontario

Autor wpisu:

Ekspert Grupy CE2

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego Newslettera!

Instytut Nafty i Gazu. Państwowy Instytut Badawczy
Instytut Nafty i Gazu. Państwowy Instytut Badawczy
...Wysoka efektywność zajęć, profesjonalne podejście organizatora, przygotowanie merytoryczne oraz fachowo opracowane materiały dydaktyczne miały istotny wpływ na zadowolenie wszystkich uczestników (...)
Niezależne Laboratorium Badawcze STANLAB Sp. z o.o.
(...) Szkolenie zostało przygotowane z dużym zaangażowaniem, tym bardziej, że trudno było znaleźć prowadzących. (...) Szkolenie poprowadzili (...) - osoby bardzo komunikatywne, z ogromną wiedzą, doświadczeniem i kompetencjami. Temat nie był łatwy, ale przedstawiony został w sposób przystępny dla uczestników, na wysokim poziomie merytorycznym. Widać, że prowadzący to praktycy. Wiele wątpliwości zostało wyjaśnionych, uzyskaliśmy odpowiedzi na nurtujące nas pytania związane z omawianym zagadnieniem, ale wciąż nasuwają się kolejne pytania, które będzie można konsultować. W imieniu swoim i uczestników składam serdeczne podziękowania wykładowcom oraz pracownikom firmy szkoleniowej CE2 Centrum Edukacji za rzetelne przygotowanie szkolenia zamkniętego, które spełniło nasze oczekiwania. Z wielką przyjemnością rekomenduję firmę CE2 Centrum Edukacji jako kompetentnego Partnera w zakresie organizacji szkoleń.
Katedra i Zakład Genetyki Klinicznej Collegium Medicum i.Ludwika Rydygiera
(...) CE2 Centrum Edukacji wykazało się ze swojej strony dużym zaangażowaniem w przebieg szkolenia, począwszy od znalezienia trenera o kompetencjach z zakresu tematyki metod badań stosowanych w Katedrze i Zakładzie Genetyki Klinicznej, po realizację kolejnych etapów. Z przyjemnością mogę polecić CE2 Centrum Edukacji jako rzetelną i kompetentną jednostkę realizującą szkolenia.
PKP CARGO S.A.
(...) Firma CE2 Centrum Edukacji została wybrana po szczegółowej analizie ofert. Zarówno program, jak i warunki finansowe szkolenia przedstawiały się najbardziej korzystnie. I rzeczywiści, z pełną odpowiedzialnością możemy stwierdzić, iż CE2 Centrum Edukacji sprostało naszym wysokim oczekiwaniom....Podsumowując dotychczasową współpracę możemy polecić firmę CE2 Centrum Edukacji jako zaangażowanych profesjonalistów i godnych zaufania partnerów.
Umicire Autocat Poland Sp. z o.o.
(...) Bardzo cenimy wysoki poziom przeprowadzonego szkolenia oraz zaangażowanie trenera. .. Osoby biorące udział w szkoleniu wysoko oceniły zarówno treść i zakres szkolenia, jak również wiedzę i umiejętności dydaktyczne osoby prowadzącej. Z przyjemnością rekomendujemy firmę CE2 Centrum Edukacji jako rzetelnego wykonawcę szkoleń. Doskonale wykonywana praca zgodnie ze zleceniem oraz profesjonalne podejście do uczestników pozwala na bardzo pozytywną ocenę dotychczasowej współpracy.
Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu
(...) Jestem przekonana, że wiedza zdobyta podczas cyklu szkoleń znajdzie zastosowanie w praktyce, co podniesie efektywność pracy uczestników szkolenia, a co za tym idzie - zadowolenie Klientów tut. Urzędu. Wysoki poziom wiedzy i kompetencji trenerów oraz profesjonalizm w podejściu do odbiorców cyklu szkoleń sprawia, że z przyjemnością polecam firmę CE2 Centrum Edukacji, jako solidnego i wiarygodnego partnera w zakresie usług szkoleniowych.
IBSS BIOMED S.A.
(...) Godnym podkreślenia jest wysoki profesjonalizm i kompetencje Wykładowcy zarówno w aspektach teoretycznych jak i praktycznych. Atmosfera szkolenia sprzyjała przyswajaniu wiedzy oraz wspólnej wymianie doświadczeń. (...) Uważam, iż przeprowadzone przez firmę CE2 szkolenie jest dobrą inwestycją w rozwój kadry pracowniczej.
Inspekcja Weterynaryjna Lubelski Wojewódzki Lekarz Weterynarii
(....) Szkolenie było na bardzo wysokim poziomie merytorycznym. Prowadzący wykazał doskonałą znajomość tematu, a przygotowane dla słuchaczy materiały stanowią cenne wskazówki do dalszego doskonalenia systemu zarządzania.
Ministerstwo Środowiska
Ministerstwo Środowiska
(...) Szkolenia były wysoko oceniane przez uczestników, a ich najmocniejszą stroną byli wykładowcy i trenerzy.
Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego i.prof.Wacława Dąbrowskiego
(...) W ankietach po szkoleniowych uczestnicy kursu ocenili bardzo wysoko szczególnie postawę i kompetencje trenera: znajomość prezentowanego tematu, umiejętności przekazywania wiedzy, przyjazną atmosferę i pozytywne nastawienie oraz umiejętności pracy z grupą. Wartość merytoryczna szkolenia odpowiadała naszym potrzebom, została zrealizowana zgodnie z ofertą Wszystkie zagadnienia omówiono zrozumiale i interesująco. (...) Podsumowując pragniemy wyróżnić i polecić Państwu firmę CE2 Centrum Edukacji jako solidnego i doświadczonego dostawcę usług szkoleniowych.
Rejonowe Laboratorium MPS Dębogórze
(...) Warsztaty zostały przeprowadzone w bardzo rzetelny sposób. Wszyscy uczestnicy podkreślali profesjonalizm przeprowadzającej szkolenie oraz możliwość bezpośredniej dyskusji z trenerem prowadzącym. Ciekawa forma warsztatów, dużo przykładów przydatnych w codziennej pracy. Twórcze podejście do tematyki. Usługa została wykonana z należytą starannością i bez zastrzeżeń.
Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska
(...) Prowadzący szkolenie trener w pełni wywiązał się z powierzonego zadania wykazując się kompetencjami, doświadczeniem i wiedzą, którą starał się przekazać w sposób przystępny, dostosowując obszerny zakres materiału do potrzeb uczestników szkolenia. Zachęcał do aktywności, chętnie i wyczerpująco odpowiadał na zadawane pytania. Podczas szkolenia wykazał się zaangażowaniem i elastycznym dostosowaniem do potrzeb grupy, co pomogło efektywnie przekazać wiedzę.
Wojewódzka Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna
(...) Cel i zakres szkolenia został w całości zrealizowany. Przekazane materiały szkoleniowe przygotowane były czytelnie i przejrzyście. Sposób prowadzenia szkolenia wskazywał na dużą wiedzę merytoryczną i doświadczenie prowadzącego szkolenie. Ważnym elementem szkolenia były warsztaty, oparte na przykładach różnych sytuacji auditowych. Uczestnicy szkolenia wysoko ocenili zarówno wiedzę prowadzącego jak również sposób prowadzenia szkolenia. Ciągły, interaktywny kontakt prowadzącego z grupą pozwolił na osiągnięcie założonych celów i pogłębienie wiedzy uczestników szkolenia w obszarze auditów wewnętrznych.
Wojewódzki Inspektorat Weterynarii Zakład Higieny Weterynaryjnej w Krośnie
(...) Prowadzący w sposób przystępny i zrozumiały przedstawił temety, a przedstawione przykłady pozwoliły na łatwiejsze zrozumienie omawianej treści. Szkolenia organizowano zgodnie z przyjętymi uzgodnieniami, a przekazane materiały szkoleniowe zawierały wszystkie zagadnienia wraz z materiałami ćwiczeniowymi. Szkolenia zostały przygotowane i zrealizowane w sposób profesjonalny oraz dostosowany do specyfiki naszego Laboratorium, tym samym spełiając nasze cele i oczekiwania. Polecamy firmę CE2 Centrum Edukacji jako organizatora szkoleń dedykowanych.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Lesznie
(...) Prowadzący szkolenie w sposób profesjonalny i przystępny omówił na przykładach stosowanego w naszym laboratorium wyposażenia, proces sprawdzenia okresowego oraz interpretację świadectw wzorcowania. W trakcie szkolenia uczestniczyliśmy w ciekawej dyskusji i uzyskaliśmy pomoc w rozwiązaniu naszych problemów. Firma CE2 Centrum Edukacji jest solidnym, doświadczonym dostawcą usług szkoleniowych.
Instytut Badań Inżynierskich LABOR AQUILA
(...) W imieniu Instytutu Badań Inżynierskich LABOR AQUILA rekomendację firmy CE2 Centrum Edukacji jako solidnego i profesjonalnego organizatora szkoleń dotyczących działalności systemowej i technicznej laboratoriów badawczych.
OPEC-INEKO Sp. z oo.o.
(...) Jednocześnie chcemy podziękować za przeprowadzone szkolenie i podkreślić, że podczas jego realizacji Trenerka wykazała się ogromną wiedzą oraz przygotowaniem merytorycznym, a także rzetelnością, starannością i doskonałą organizacją, co znalazło swój oddźwięk w ankietach ewaluacyjnych przeprowadzonych wśród uczestników szkolenia. Szkolenie przyczyniło się do poszerzenia wiedzy uczestników, co z pewnością przekładać się będzie na lepszą efektywność w pracy.
SUDZUCKER POLSKA S.A.
(...) Trener w profesjonalny sposób przekazał uczestnikom szkolenia swoją bogatą wiedzę w tematyce aspektów gospodarki odpadami, co znalazło potwierdzenie w wysokiej ocenie szkolenia. (...)
Tarnobrzeskie Wodociągi Sp. z o.o.
(...) Zakres tematyczny oraz forma szkoleń prowadzona przez CE2 Centrum Edukacji była dostosowana w stopniu najwyższym do potzreb zgłaszanych przez Kierownictwo Laboratorium oraz jego pracowników. Przygotowane materiały szkoleniowe oraz treść wykładów były przekazane w sposób zrozumiały i interesujący. Wszystkie zagadnienia poparto przykładami. Podczas szkoleń istniała możliwość indywidualnych konsultacji, podczas których uczestnicy poruszali problematykę nie tylko związaną z tematyką przeprowadzonych szkoleń, ale również inna, z jaką spotykają się na co dzień w pracy. Jesteśmy bardzo zadowoleni z wykonanej usługi i z całą odpowiedzialnością możemy polecić firmę CE2 Centrum Edukacji, każdej firmie dbającej o rozwój zawodowy pracowników oraz o podnoszenie ich kwalifikacji.
Inspekcja Weterynaryjna
(...) Szkolenie było bardzo pomocne i wyjaśniło wiele zapytań auditorów wewnętrznych, jak i osób objętych systemem zarządzania. Osoba szkoląca była bardzo dobrze przygotowana. Zagadnienia wyjaśniane - co bardzo ważne - na przykładach i dokładnie omawiane. W trakcie szkolenia bardzo częste dyskusje. Szkolenie bardzo pomocne i efektywne.