W dniu 28 sierpnia 2015 r. w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1045) znowelizowane zostały przepisy ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U.z 2015 r. poz. 1651 ze zm., cyt. dalej jako uop) między innymi w aspekcie dopuszczalnych cięć dokonywanych w koronie drzew. Uchylono dotychczas regulujący tą problematykę art. 82 uop, wprowadzono natomiast art. 87 a uop, który czytany łącznie z przepisami regulującymi administracyjne kary pieniężne pozwala ustalić zakres dopuszczalnych zabiegów w koronach drzew.
Z ustępu 1 art. 87a uop wynika generalna zasada przeprowadzania wszelkich prac w sposób najmniej szkodzący drzewom i krzewom (dotyczy więc to nie tylko prac polegających na kształtowaniu korony, ale wprost wymienionych w tym przepisie działań typu prace ziemne oraz inne prace wykonywane ręcznie, z wykorzystaniem sprzętu mechanicznego lub urządzeń technicznych, wykonywane w obrębie korzeni, pnia lub korony drzewa lub w obrębie korzeni lub pędów krzewu.
Zgodnie z ust. 2 komentowanego art. 87 a uop prace w obrębie korony drzewa nie mogą prowadzić do usunięcia gałęzi w wymiarze przekraczającym 30% korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa, chyba że mają na celu:
1) usunięcie gałęzi obumarłych lub nadłamanych;
2) utrzymywanie uformowanego kształtu korony drzewa;
3) wykonanie specjalistycznego zabiegu w celu przywróceniu statyki drzewa.
Widzimy więc tu pewną „lukę prawną” w stosunku do uchylonego art. 82 uop który dopuszczał także usuwanie gałęzi wchodzących w kolizje z obiektami budowlanymi lub urządzeniami technicznymi (tym samym, skoro brak takiej przesłanki w art.87a ust. 2 pkt 1-3 uop, należy przyjąć, że „wiąże” tutaj podmiot dokonujący cięć zasada nieusuwania więcej niż 30% korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa).
Co do samych zabiegów opisanych w art. 87a ust. 2 pkt 1-3, z ust. 5 komentowanego przepisu można wywieść, że w tych przypadkach można usunąć gałęzie w wymiarze przekraczającym 50% korony, a i tak nie jest to uznawana za zniszczenie drzewa karane administracyjną karą pieniężną. O ile w przypadku gałęzi obumarłych, nadłamanych czy też utrzymywania uformowanego kształtu korony drzewa zapis ustawowy bez wątpienia należy uznać za zasadny, rodzi się pytanie, co w sytuacji opisanej w art. 87 a ust. 2 pkt. 3 w zw. z ust.5, to znaczy wykonawca dokonał specjalistycznego zabiegu celem przywrócenia naruszonej statyki drzewa usuwając gałęzie w wymiarze przekraczającym 50% korony, a drzewo po tych jakby nie patrzeć drastycznych cięciach utraciło żywotność. Czytając literalnie zapisy ustawy o ochronie przyrody nie ma tu podstaw prawnych do wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej, gdyż takie cięcie nie stanowiło zniszczenia. Jednak nie stanowiło ono zniszczenia „prawnie” (vide wykładnia art. 87 a ust. 2 w zw. z ust. 5 ) niemniej sam fizyczny fakt zniszczenia drzewa bez wątpienia miał miejsce.
Opracowanie:
Agnieszka Masłowska- radca prawny, doświadczony trener-praktyk
www.kancelariamaslowska.pl
